Extreme Veteran
Posts: 515
  
Location: Ignalina | Štai Ptolomėjaus ištrauka: ἀπ’ἀνατολῶν δὲ τῆς Χερσονήσου τέσσαρες αἱ καλούμεναι Σκανδίαι, τρεῖς μὲν μικραί, [...] μία δὲ μεγίστε καὶ ἀνατολικωτάτε κατὰ τὰς ἐκβολὰς Οὐιςτούλα ποταμοῦ (Geogr., Liber 2, IX, 33-34).
Įdomu, kad graikų geografas kalba net apie keturias vadinamąsias Skandijas (τέσσαρες, αἱ καλούμεναι Σκανδίαι) į rytus nuo Pusiasalio (ἀπ’ἀνατολῶν δὲ τῆς Χερσονήσου), trys mažos (τρεῖς μὲν μικραί), o viena, ta didžiausia ir labiausiai rytinė (μία δὲ μεγίστε καὶ ἀνατολικωτάτε), yra priešais upės Vyslos žiotis (κατὰ τὰς ἐκβολὰς Οὐιςτούλα ποταμοῦ).
----------------------------------------------
Taigi, remiantis Ptolomėjumi ir laikant, kad ryčiausiai ir tiesiai priešais Vyslos žiotis yra Aistmarių nerija, tai į vakarus nuo jos yra Helo nerija, o dar vakariau turėtų būti dar bent 2 mažesnės nerijos.
Na o Kuršių nerija, buvusi dar ryčiau nei Aistmarių nerija, matyt, visai nepapuolė į Ptolomėjaus aprašus (gal iki ten nebuvo nuplaukę jo informatoriai, o gal tuo metu ši nerija buvo ištisinė - kaip dabar buvusios nerijos į vakarus nuo Helo nerijos - čia jau reikėtų kartu geologais nagrinėti, kada kokia nerija buvo ne ežeras, o tikra nerija  ).
Įdomu tai, kad į vakarus nuo Helo nerijos link Svinoustjės tikrai yra dar kelios buvusios nerijos:
Žemėlapis
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Zachodniopomorsk...
--------------------------------
http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro_przybrze%C5%BCne
Jezioro przybrzeżne – zbiornik wodny całkowicie oddzielony od morza mierzeją, niegdyś zatoka morska, laguna (jezioro lagunowe), liman (jezioro limanowe) czy delta rzeki (jezioro deltowe).
Po latach, z powodu braku dostępu do wody słonej, jeziora przybrzeżne zawierają wodę słodką. Ich powstanie tłumaczy się odcięciem zatok morskich piaszczystymi mierzejami, utworzonymi w wyniku akumulacyjnej działalności morza.
Przykłady jezior przybrzeżnych w Polsce: Sarbsko, Łebsko, Jezioro Dołgie Wielkie, Jezioro Dołgie Małe, Gardno, Wicko, Bukowo, Jamno, Koprowo, Resko Przymorskie, Kopań (jezioro) i Liwia Łuża.
Štai keli "kandidatai":
Sarbsko ir Łebsko - panašu, kad senovėje jie jungėsi ir sudarė ilgą neriją.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Sarbsko
Sarbsko (kasz. Jezoro Sôrbskò, niem. Sarbsker See) – jezioro przybrzeżne na Wybrzeżu Słowińskim we wschodniej części otuliny Słowińskiego Parku Narodowego.
Największa długość jeziora to 6,6 km i szerokość 1,2 km.
Główne miejscowości: Nowęcin i Przybrzeże.
Przez Sarbsko przepływa rzeka Chełst, która łączy je także z jeziorem Łebsko.
Ok. 0,4 km od północno-wschodniego brzegu jeziora na mierzei znajduje się nazwana wydma Góra Piaszczysta.
Foto
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e9/Jamno_bird%27s-e...
-------------------------------------------
http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81ebsko
Łebsko (niem. Lebasee) – jezioro przybrzeżne w województwie pomorskim na Wybrzeżu Słowińskim, trzecie pod względem powierzchni jezioro w Polsce.
Ma powierzchnię 7142 ha, długość 16,4 km, szerokość 7,6 km a maksymalna głębokość to 6,3 m (kryptodepresja: jezioro położone jest na wysokości 0,3 m p.p.m.).
Łebsko leży na terenie Słowińskiego Parku Narodowego. Północny brzeg stanowi Mierzeja Łebska z ruchomymi piaskami. Jezioro powstało poprzez podniesienie poziomu morza i zalanie łąk. Nie było zatoką morską. Przez Łebsko przepływa rzeka Łeba. Posiada także połączenie kanałami z jeziorami Gardno i Sarbsko.
Poświadczenia źródłowe nazwy jeziora Łebsko znajdują się w źródłach od XIII wieku: Lebzco ok. 1229, Lebsco 1283, Lebscho, Lebsko, Lebsco 1286, Lebsko, Labezk 1313, przez jezioro wielkie Lieba, Leba 1638.
Nazwa jeziora jest utworzona z przyrostkiem *-ьsko od nazwy rzeki Łeba. Przejściowo jezioro było oznaczane pod nazwą Łeba lub Leba, pochodzące od nazwy rzeki[1].
Foto
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/%C5%81ebsk...
Foto
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Poland_-_L...
--------------------------------------------
http://pl.wikipedia.org/wiki/Bukowo_%28jezioro_w_powiecie_s%C5%82aw... C5%84skim%29
Bukowo – jezioro przybrzeżne na Wybrzeżu Słowińskim w województwie zachodniopomorskim, w powiecie sławieńskim, w całości w gminie Darłowo.
Kilka tysięcy lat temu była to zatoka Morza Bałtyckiego, ale na skutek długotrwałego działania fal, prądów i wiatrów została odcięta od morza piaszczystą mierzeją.
Wody jezioro Bukowo są połączone z Morzem Bałtyckim poprzez Kanał Szczuczy w odległości 5 km od Dąbek w kierunku Dąbkowic, przez który w czasie sztormów przedostaje się słona woda, dzięki czemu zasolenie wzrasta do 3‰.
---------------------------------------------------------------------- -
http://pl.wikipedia.org/wiki/Jamno
Jamno – jezioro przybrzeżne na Wybrzeżu Słowińskim, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, odcięte mierzeją od Morza Bałtyckiego. Powierzchnia lustra wody wynosi wg różnych źródeł od 2205,2 ha[1] do 2239,6 ha[2][3]. Zajmuje 9. miejsce w Polsce pod względem powierzchni, a 3. w województwie.
Na mapie z 1789 zapisano nazwę Jamundsche See[5]. Nazwę Jamno wprowadzono urzędowo w 1948 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Jamunder See[6].
Średnia głębokość zbiornika wynosi 1,4 m, a maksymalna głębokość 3,9 m[2][3]. Lustro wody Jamna znajduje się na wysokości 0,1 m n.p.m.[3] Kształt misy jeziornej jest nieregularny, zawężony od zachodu i stopniowo rozszerzający się ku wschodowi.
Jezioro powstało z dawnej zatoki morskiej.
Całkowita powierzchnia zlewni jeziora wynosi 502,8 km²[2]. Do jeziora uchodzą dwie rzeki: Dzierżęcinka, Unieść, struga Strzeżenica oraz Kanał Dobiesławiec, Kanał Łabusz.
Jamno jest połączone z Morzem Bałtyckim poprzez kanał zwany Jamieńskim Nurtem, który znajduje się ok. 2 km za Unieściem. Ujście kanału do morza podczas sztormów jest często zasypywane.
Foto
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e9/Jamno_bird%27s-e...
Edited by Žygeivis 2012-01-31 01:41
|
Scandza vertimas
